De klassieke soorten
Er zijn druiven die alle trends overleven. Dat zijn de klassiekers.
Cabernet-Sauvignon
In Bordeaux, en dan met name de Médoc en de Graves, staat de Cabernet-Sauvignon aan de basis van veel wereldberoemde wijnen. Het is een donkerblauwe druif met een dikke schil. De schil bevat vrij veel tannine en het sap is zeer aromatisch. Daardoor is deze druif heel geschikt om in eikenhouten vaten te rijpen. Het maakt de stroeve tannine zacht en soepel. Omdat de Cabernet-Sauvignon overal goed groeit, wordt hij over de hele wereld aangeplant. De resultaten zijn niet overal dezelfde. Groeit deze druif in een (te) koel klimaat, dan ontstaat een dunne, tikkeltje onrijpe wijn. Een heel warm klimaat maakt dat de wijn naar gestoofd fruit ruikt en wat vlakker smaakt. In een typische Cabernet-Sauvignon ruikt en proeft u zwarte bessen, munt, potloodslijpsel, tabak en pure chocolade.
Wijnen van de Cabernet-Sauvignon: Cabernet-Sauvignon (Chili, Californië) Médoc, Graves
Geuren en smaak: Zwarte bessen (cassis), Potloodslijpsel, Sigarenkistjes, Kruizemunt, Groene paprika, Viooltjes, Tabak en Pure chocolade
Merlot
Ook de Merlot is een echte klassieker uit de Bordeaux. Is de Cabernet-Sauvignon de basis voor de wijnen uit de Médoc en de Graves, de Merlot is dat voor de Saint-Emilions en de Pomerols. De Merlot en de Cabernet-Sauvignon lijken op elkaar, maar de Merlot is zachter van smaak en structuur. Het sap bevat minder tannine waardoor de wijn gemakkelijker drinkt. Rood fruit, vooral bessen en kersen en pruimen, zijn bijna altijd in de geur en smaak terug te vinden. De Merlot wordt over de hele wereld aangeplant en varieert van heel weelderig en fruitig tot juist fris en licht. Italiaanse Merlots zijn vaak tamelijk licht, die uit Bulgarije juist weer vol. Merlots uit Chili zijn stevig en soepel.
Wijnen van de Merlot: Saint- Emilion, Pomerol
Geur en smaak: Rood fruit: Kersen, Bessen, Pruimen, Vruchtencake, Rozen, Potloodslijpsel en Kruizemunt
Cabernet-Franc
In de Bordeaux, maar ook elders in de wereld, wordt de Cabernet-Franc vrijwel altijd als aanvulling op andere druivensoorten gebruikt. Hij maakt de Cabernet-Sauvignon milder en de Merlot wat voller. De Cabernet-Franc lijkt veel op de Cabernet-Sauvignon, maar heeft wat minder uitgesproken smaken en geuren. Chinon en Bourgueil zijn helderrode, fruitige wijnen uit de Loire- streek, die helemaal van de Cabernet-Franc gemaakt worden. Ze zijn zachter, ronder en wat eenvoudiger dan wijnen van de Cabernet-Sauvignon.
Wijnen van de Cabernet-Franc Chinon Bourgueil Saumur- Champigny
Geuren en smaak: Zwarte bessen, Aardbeien, Gras, Groene paprika, Metaal, Potloodslijpsel en Groene kruiden
Cabernet-Franc: stevige basis voor rosé.
Van de Cabernet-Franc wordt niet alleen rode wijn gemaakt, maar ook rosé. Voorheen gebeurde dit eigenlijk alleen maar in de Loire- vallei, maar tegenwoordig wordt de Cabernet-Franc ook in de Bordeaux en in het zuiden van Frankrijk voor rosés gebruikt. Het resultaat is een krachtige, volle donkerroze wijn met een wat boerse, kruidige smaak.
Pinot Noir
Zoals de Cabernet-Sauvignon bij de Bordeaux hoort, zo hoort de Pinot Noir bij de Bourgogne. Het grote verschil is dat de Pinot Noir het allerbest groeit in zijn oorspronkelijke streek. Daar levert hij wijnen waarin heel veel verschillende geuren en smaken terug te vinden zijn. Een Pinot Noir kan naar viooltjes en naar kool ruiken, naar kersen en naar mest. Het is een gevoelige druivensoort. Krijgt hij te veel zon, dan wordt de wijn sloom, vlak en smaakt hij naar jam. Is het klimaat te koud, dan ontstaat een dunne, bleke wijn. Wijnen van de Pinot Noir zijn, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt over Bourgognewijnen, niet overdreven zwaar. Ze zijn stevig, maar het zijn geen krachtpatsers. Jonge wijnen zijn fruitig, terwijl oudere Pinot Noirs aardser smaken. Het sap van de Pinot Noir wordt ook gebruikt voor Champagne.
Wijnen van de Pinot Noir: Rode Bourgogne, Rode Sancerre en Pinot Noir d'Alsace
Geuren en smaak: Rode bessen, Aardbeien, Kersen, Rozen, Mest, Viooltjes, Aards en (Boeren)kool
Syrah/Shiraz
Vooral in de Rhônevallei en in Australië, waar hij Shiraz heet, worden verrukkelijke wijnen van de Syrah gemaakt. Deze druivensoort doet het dan ook goed in warme, zonnige streken. Wijnen van de Syrah zijn diep rood, vol van smaak, vlezig en krachtig. Ze smaken en ruiken naar rijp donkerrood fruit en specerijen als peper en kruidnagel. Syrahs bevatten vrij veel tannine, maar de wijn is niet stroef. Daardoor smaken pure Syrah-wijnen ook in hun jonge jaren al aangenaam soepel. In wijnen als een Côtes du Rhône en Châteauneuf-du-Pape wordt de Syrah ook gebruikt.
Wijnen van de Syrah of Shiraz: Hermitage, Crozes Hermitage, Côte-Rôtie en Shiraz (Australië)
Geuren en smaak: Bramen, Zwarte bessen, Vers gemalen peper, Specerijen, Leer en Teer
Gamay
Om te weten hoe een Gamay ruikt en smaakt, hoeft u alleen maar een goede, jonge Beaujolais te proeven. Kersen, frambozen, aardbeien: de smaak en geur van sappig rood fruit zijn in deze druif volop aanwezig. De wijnen van de Gamay zijn paars tot helderrood, soepel en fris. Die tintelfrisse fruitigheid is grotendeels te danken aan de 'macération carbonique', de manier waarop de wijn gemaakt wordt. Gamaywijnen worden jong en meestal licht gekoeld gedronken. Het is mogelijk om van de Gamay vollere wijnen te produceren. De kwaliteitswijnen uit de Beaujolais, de zogenoemde crus, zijn daar duidelijke voorbeelden van.
Wijnen van de Gamay: Beaujolais (Primeur), Crus uit de Beaujolais (Chiroubles, Saint-Amour, Régnié, Fleurie, Brouilly, Côte-de-Brouilly, Juliénas, Chénas, Morgon en Moulin-á-Vent) en Gamay de Touraine
Geur en smaak: Frambozen, Kersen, Aardbeien, Zuurtjes met vruchtensmaak, Rubber en Teer.
Sangiovese
De Sangiovese komt in een groot deel van Italië voor, maar levert alleen in Toscane topwijnen. Het is de klassieke druivensoort voor Chianti. Hoe de Sangiovese ruikt en smaakt, wordt grotendeels door de wijnmaker bepaald. In het slechtste geval zijn de wijnen licht, zuur, dun en stroef, maar hij kan ook vol, stevig en kruidig zijn. Kenmerkend is zijn bruin-oranje rand in het glas. Een Sangiovesewijn hoort een beetje stug te smaken. Dat komt doordat hij tamelijk veel tannine bevat. Maar bij deze wijn is dat heel aangenaam. Krachtige, geconcentreerde Sangiovesewijnen kunnen heel oud worden.
Bloed van Jupiter:
Hoewel hij in heel Italië Sangiovese wordt genoemd, gaat het niet altijd om precies dezelfde druivensoort. De Sangiovese kent namelijk veel variëteiten (of klonen) met wisselende eigenschappen. Dat verklaart ook waarom de ene Sangiovese heel geconcentreerd is en de ander dun en schraal smaakt. De naam van de druif doet vermoeden dat de oorspronkelijke wijnstok krachtige wijnen leverde, want Sangiovese betekent bloed van Jupiter.
Wijnen van de Sangiovese: Chianti, Vino Nobile di Montepulciano en Brunello di Montalcino
Geur en smaak: Bramen, Specerijen, Kruiden, Tabak, Kersen, Pruimen en Mest
Tempranillo
Overal in Spanje groeit de Tempranillo. Het is een fruitige en kruidige druif. Doordat de wijn van de Tempranillo altijd in eikenhouten vaten rijpt, proeft u vooral de zachte, ronde vanillegeur en -smaak van het hout. Dat rijpen op vat maakt de Tempranillo voller en milder. De Tempranillo wordt zelden alleen gebruikt, maar meestal gemengd met andere druivensoorten.
'Tempranillo' betekent vroeg: temprana is ‘vroeg' in het Spaans. Tempranillo slaat op het vroege tijdstip waarop deze druif rijp is en geoogst kan worden.
Wijnen met de Tempranillo: Rioja, Navarra, Penedés, Ribera del Duero, La Mancha, Valdepeňas en Douro
Geur en smaak: Aardbeien (jam), Pruimen, Specerijen, Gedroogde zuidvruchten en Tabak (Vanille)
Carignan
De Carignan is de druif waarvan de meeste rode wijn ter wereld gemaakt wordt. Hij groeit het beste in warme streken zoals Spanje, Italië, Californië en het zuiden van Frankrijk. Zelfs in China komt hij voor. Carignanwijn is inktzwart, fors en bevat veel tannine. De inkt komt niet alleen in de kleur, maar ook in de geur terug. Ook pruimen, peper en leer zijn in de Carignan te proeven. Dankzij nieuwe technieken en door hem met andere druivensoorten, zoals Grenache en Cinsault, te mengen, ontstaan mildere en sappigere wijnen. Corbières, Minervois en Roussilion zijn daar voorbeelden van.
Andere bekende blauwe druiven
Deze druiven zijn minder beroemd, maar, toch typerend voor bepaalde gebieden.
Barbera
De Barbera groeit overal in Italië, maar de beste wijnen van deze druif worden in Piemonte gemaakt. De smaak en de structuur van de wijn, die ook Barbera heet, hangen af van de plaats waar de druif groeit. Een Barbera d'Alba is een ferme, aromatische wijn, terwijl een Barbera d'Asti meestal soepel en licht genoemd wordt.
Cinsault
De Cinsault is een typische mengdruif die zelden ontbreekt in wijn uit het zuiden van Frankrijk. Hij heeft body, is vlezig en gespierd. Met die eigenschappen zorgt hij, gemengd met bijvoorbeeld de Grenache, voor stevigheid en maakt hij de Carignan zachter. De Cinsault is een van de variëteiten die in de Châteauneuf-du-Pape en de Côtes du Rhône kan voorkomen. Uit een kruising tussen de Pinot Noir en de Cinsault is de Zuidafrikaanse Pinotage ontstaan.
Pinotage en Hermitage
De Zuidafrikaanse druivesoort Pinotage is een kruising tussen de Pinot Noir en de Cinsault. In Zuid-Afrika werd de Cinsault 'hermitage' genoemd. Vandaar de samenstelling in de naam: Pinotage.
Grenache
In Frankrijk heet hij Grenache, in Spanje Garnacha. Omdat het een sterke druif is die goed tegen zinderende hitte en arme grond kan, is deze druif over de hele wereld te vinden. Pure Grenachewijn bevat meestal veel alcohol en weinig tannine. Hij dient jong gedronken te worden en smaakt fruitig, soms pikant en altijd soepel, maar is ook vrij vlak. Daarom wordt de Grenache bijna altijd met andere soorten gemengd. In Frankrijk komt hij vooral voor in de Côtes du Rhône, de Châteauneuf-du-Pape en in wijnen uit de Provence. In Spanje wordt hij voor Rioja en Navarra gebruikt. Grenache wordt ook in rosés verwerkt. Onder andere in Tavel.
Melnik
De Melnik is een typisch Bulgaarse druif. Hij geeft volle, krachtige wijnen die naar zoete kersen en bessen smaken en goed kunnen ouderen. Doordat de wijn op eikenhouten vaten rijpt, zijn de vanille-aroma's volop aanwezig zonder te overheersen.
Montepulciano
De Montepulciano groeit overal in Italië, maar vanaf het midden tot in het zuiden komt hij het meest voor. Het is een gemakkelijke druif waarvan soepele rode wijnen gemaakt worden. En vooral dat laatste is zijn grote voordeel. De meeste Italiaanse wijnen zijn immers tamelijk stroef door hun hoge tanninegehalte. De Montepulciano ruikt en smaakt naar bramen en bessen en is lekker fris. De druif geeft zijn naam aan de Montepulciano d'Abruzzo, maar wordt ook gebruikt voor o.a. de Rosso Cònero en Rosso Piceno.
Montepulciano en Montepulciano
Verwarrender kan bijna niet. Twee wijnen die allebei 'Montepulciano' heten, maar niets met elkaar te maken hebben. In Montepulciano d'Abruzzo is het de naam van de druif waarvan de wijn wordt gemaakt. In Vino Nobile di Montepulciano komt deze druif niet voor. Voor deze wijn, afkomstig uit het plaatsje Montepulciano, wordt de Sangiovese- druif gebruikt.
Nebbiolo
De Italianen zijn ervan overtuigd dat de Nebbiolo de beste druif van Italië is. Nebbiolo wordt gebruikt voor Barolo, Barbaresco en Gattinara. Deze wijnen zijn bijna zwart van kleur, uitgesproken stevig en door het hoge tanninegehalte tamelijk stug. Ze smaken niet fruitig, maar verder is er van alles in te ontdekken: rijpe pruimen, drop, chocolade, truffels, inkt en teer. Nebbiolowijnen worden meestal niet jong gedronken. Ze hebben tijd nodig om te rijpen, maar dat geduld wordt beloond.
Pinotage
De Pinotage is een Zuidafrikaanse kruising tussen Pinot Noir en Cinsault. Jarenlang werd hij alleen in Zuid-Afrika aangeplant, maar tegenwoordig verschijnt hij ook in Australië en Nieuw-Zeeland. De Pinotage geeft robuuste, kruidige wijnen, waarin peper, specerijen en rijpe bessen zijn te proeven. Wijnen van de Pinotagedruif heten Pinotage.
Zinfandel
De herkomst van de Zinfandel is al heel lang een raadsel, maar hij komt veel voor in Californië. Van de Zinfandel worden elegante rosés gemaakt en kruidige, volle rode wijnen. Wijnen die van de Zinfandel worden gemaakt, heten ook Zinfandel. Ze smaken en ruiken naar rijpe bramen, bessen en vers gemalen peper, en zijn sappig en soepel